کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: مقتل


آغاز جنگ در کربلا

درباره : روایت های روز عاشورا و شام غریبان
منبع : پژوهشی نو در بازشناسی مقتل سیدالشهدا ص ۱۷۹

عُمَرِبْنِ سَعد به جلوي لشکر آمد و تيري به سمت ياران و اردوگاه امام علیه‌السلام پرتاب كرد و خطاب به لشکريانش گفت: در نزد ابن‌زياد شهادت بدهيد كه من اوّل كسي بودم كه تيري به سوي لشکر حسين  پرتاب كردم و بعد از آن باران تير بود كه به سوي ياران امام سرازیر شد. امام علیه‌السلام رو به يارانشان كردند و فرمودند: خدا رحمتتان كند! خود را براي مرگي كه هيچ راه فراري از آن نيست آماده كنيد! اين تيرها كه پرتاب مي‌شوند پيام آن قوم به ماست![۱]

سپس امام علیه‌السلام فرمودند: اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى الْيَهُودِ إِذْ جَعَلُوا لَهُ وَلَداً وَ اشْتَدَّ غَضَبُهُ عَلَى النَّصَارَى


إِذْ جَعَلُوهُ ثَالِثَ ثَلَاثَةٍ وَ اشْتَدَّ غَضَبُهُ عَلَى الْمَجُوسِ إِذْ عَبَدُوا الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ دُونَهُ وَ اشْتَدَّ غَضَبُهُ عَلَى قَوْمٍ اتَّفَقَتْ كَلِمَتُهُمْ عَلَى قَتْلِ ابْنِ بِنْتِ نَبِيِّهِمْ أَمَا وَ اللَّهِ لَا أُجِيبُهُمْ إِلَى شَيْ‏ءٍ مَمَّا يُرِيدُونَ حَتَّى أَلْقَى اللَّهَ تَعَالَى وَ أَنَا مُخَضَّبٌ بِدَمِي؛[۲] غضب خدا بر يهوديان آنگاه شدت گرفت كه براى خدا پسر قائل شدند، و بر نصارى آن زمان كه خداى را سهگانه دانستند و بر مجوس وقتى كه شمس و قمر را پرستش كردند، خشم خدا بر امّتى سخت شد كه براى كشتن پسر دختر پيامبر خود همدست و هم پیمان شدند؛ نه به خدا هرگز تسليم خواسته ها‏یشان نمی شوم تا خداى را با بدن خون آلود ملاقات كنم.[۳]

به نقل دیگری امام علیه‌السلام در این لحظه فرمودند: اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى الْيَهُودِ حِينَ قَالُوا- عُزَيْرٌ ابْنُ اللَّهِ وَ اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى النَّصَارَى حِينَ قَالُوا- الْمَسِيحُ ابْنُ اللَّهِ وَ اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى الْمَجُوسِ- حِينَ عَبَدُوا النَّارَ مِنْ دُونِ اللَّهِ- وَ اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى قَوْمٍ قَتَلُوا نَبِيَّهُمْ- وَ اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى هَذِهِ الْعِصَابَةِ- الَّذِينَ يُرِيدُونَ قَتْلِي ابْنِ نَبِيِّهِم؛ خشم خداوند هنگامی بر يهود شدت پيدا كرد كه گفتند عزير پسر خداست و خشم خداوند هنگامى بر مسيحيان شدت پيدا كرد كه گفتند مسيح پسر خداست و خشم خداوند هنگامى بر زرتشتيان شدت پيدا كرد كه به جاى خداوند آتش را پرستش كردند. و خشم خداوند بر هر قومى كه پيامبر خود را كشته‏اند و خشم خداوند بر اين گروه هم كه مى‏خواهند پسر پيامبر خويش را بكشند شدت پيدا خواهد كرد. [۴]

برپایه گزارش ضعیفی که مورد نقد بعضی از محققین قرار گرفته است در حمله نخست كه حمله عمومي بود، نزديك به ۴۰ تا ۵۰ نفر از ياران امام علیه‌السلام به شهادت رسیدند و کسی از یاران امام علیه‌السلام نماند که تیر نخورد.[۵]

از همان دقایق نخستین صبح، جنب و جوشي در لشکر عُمَرِبْنِ سَعد آغاز شد و حمله را شروع كردند و با دور زدن ياران امام   علیه‌السلامخواستند از پشت سر حمله كنند كه با خندق پر از آتش مواجه شدند. شمر نعره‌اي زد كه: اي حسين! پيش از فرارسيدن  قيامت و آتش دوزخ به استقبال آتش رفته‌اي. مُسلِم بْنِ عَوْسَجَه خواست شمر را مورد هدف قرار دهد كه امام علیه‌السلام اجازه ندادند و فرمودند، نمي خواهم من آغازگر جنگ باشم. آن گاه فرمودند: اين چه كسي بود؛ گويا شمراست؟ عرض کرد بلي و امام با صدايي رسا به شمر پاسخ دادند: اي پسر زن بُزچران! تو به آتش سزاوارتري![۶]


[۱]. تاریخ الامم والملوک ۵/۴۲۹؛ الفُتوح ۵/۱۰۰؛ الارشاد ۲/۱۵۰؛ مَقْتَل خوارزمی۲/۱۱؛ اللهوف ۸۹؛ تاریخنامه طبری ۴/۷۰۸؛ الکامل فی‌التاریخ ۱۱/۱۶۳؛ مُثیرُالأحْزان۲۰۷؛ إعْلام الوَری ۳۴۲؛ مناقب آل ابیطالب ۴/۱۰۰؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِس۲/۲۷۸؛ قمقام۴۰۳؛کامل بهائی۶۲۲؛ بحارالأنوار۴۵/۱۲؛ جلاءالعیون۵۶۰؛ نفس المهموم۲۲۲؛ منتهی الآمال ۴۱۶؛ مقتل مقرّم ۱۹۵؛ وقایع الأیام ۳۴۳؛ ناسخ التّواریخ ۴۲۳؛ مقتل امام حسین ۱۲۹؛مهیج الأحزان ۲۷۵؛ دمعة الساکبه ۳۶۹. توضیحات: سخن امام در مَقْتَل خوارزمی ، تاریخ الامم والملوک، الکامل فی‌التاریخ، تاریخنامه طبری، ارشاد، مُثیرُالاَحزان، کامل بهائی، تَسْلِیَةُ الْمُجالِس،  اعلام الوری و مقتل امام حسین نیامده است.    

[۲]. در مقتل امام حسین، أمالی صدوق، کبریت احمر، بحارالأنوار، جلاءالعیون، روضة الواعظین و قمقام این سخنان درپایان خطبه سوّم حضرت آمده است.

[۳]. الفتوح ۵/۱۰۱؛ روضة الواعظین ۳۰۶؛ اللهوف ۸۹ ؛ مُثیرُالأحْزان ۲۱۴؛ مَقْتَل خوارزمی۲/۱۲؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ۲/۲۷۹؛  بحارالأنوار ۴۵/۱۲؛ نفس المهموم ۲۲۲؛ مقتل مقرّم ۱۹۸؛ دمعة الساکبه۳۷۰؛ کبریت احمر ۲۲۸.

[۴]. أمالی صدوق ۳۰/۱۵۹؛ روضة الواعظین ۳۰۶؛ بحارالأنوار ۴۴/۳۱۸؛ جلاءالعیون ۵۵۷؛ مقتل امام حسین ۱۲۹؛ قمقام ۳۹۸؛ مهیج الأحزان۲۷۶.

[۵]. الفُتـوح ۵/۱۰۱؛ مقتـل خوارزمی ۲/۹؛ جلاءالعیـون۵۶۰ ؛ بحارالأنوار ۴۵/۱۲؛ منتهی الآمال ۴۱۶؛ نفس المهموم ۲۵۷؛ قمقام ۴۰۴؛ مهیج الأحزان ۲۷۵؛ دمعة الساکبه ۳۷۰. توضیحات: در صفحه ۱/۷۶۷ مقتل جامع به طور مستند به کتب مرجع این موضوع نقد و ردّ شده است. برای اطلاع بیشتر به مقتل جامع مراجعه فرمایید.

[۶]. تاریخ الامم والملوک ۵/۴۲۴؛ الارشاد ۲/۱۴۲؛ إعْلام الوَری ۳۳۸؛ تَذْکِرَةُ الْخَواص ۳۳۶؛ جلاءالعیون ۵۵۵؛ بحارالأنوار۴۵/۵ ؛ منتهی الآمال ۴۰۹؛ نفس المهموم ۲۱۲؛ مقتل امام حسین ۱۲۵؛ مقتل مقرّم ۱۷۵؛ ناسخ التّواریخ ۴۰۱؛ وقایع الأیام ۳۱۹؛ مهیج الأحزان ۲۶۸؛  قمقام ۳۹۰؛ دمعة الساکبه ۳۵۵؛ مقتل جامع ۱/۷۴۴. توضیحات: پاسخ امام به شمر در ناسخ التّواریخ  و موضوع مسلم بن عوسجه در تَذْکِرَةُ الْخَواص  نیامده است.